Fobic Weekly #2: How do some carbonated soft drinks not produce energy?

Fobic Weekly #2: How do some carbonated soft drinks not produce energy?

Nước ngọt có ga không đường hay nước ngọt có ga 0 calo là sản phẩm ngày càng phổ biến, quy mô thị trường đồ uống có ga không đường trên toàn cầu đạt giá trị 125,3 tỷ USD vào năm 2020 và ước tính đạt 243,5 tỷ USD vào năm 2030. Với những tiêu chí: Không calo và có hương vị khá giống với vị nguyên bản nên nước ngọt 0 calo ngày càng được ưa thích.

Vậy làm cách nào để một loại nước ngọt lại có thể không sinh năng lượng?

Nước ngọt có ga là một loại thức uống giải khát thành phần gồm CO2 bão hòa, đường và một số loại hương liệu khác. Đường chính là thứ khác biệt và giúp ta giải thích được tại sao những loại nước ngọt 0 calo lại không sinh năng lượng.

Ở nước ngọt thông thường, đường mía (saccharose), đường HFCS (High-Fructose Corn Syrup) thường được sử dụng. Nó tạo ra vị ngọt cho sản phẩm đồng thời khi đi vào cơ thể, đường bị phân giải sinh ra năng lượng và nó là nguồn năng lượng chính.

Còn ở nước ngọt 0 calo hay còn thường được gọi với tên nước ngọt không đường. Nhưng thực chất thành phần của nó chứa một số chất tạo ngọt tổng hợp như: aspartame, saccharin, sucralose, stevia… Những chất này đều được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) chấp thuận sử dụng trong thực phẩm.

 

 

Để lý giải cho việc tại sao những loại nước ngọt này lại không sinh năng lượng thì hãy cùng nhau đi đến vấn đề cảm giác về vị ngọt. Một điều cần lưu ý rằng không phải chất nào có vị ngọt khi đi vào cơ thể đều sinh ra năng lượng như trường hợp của glucose, saccharose… trong thực tế việc một chất có vị ngọt và việc chúng sinh năng lượng không hề liên quan đến nhau.

Vị ngọt là kết quả của sự liên kết của các phân tử đối với các protein thụ thể của vị giác nằm trên các chồi vị giác (ở lưỡi). Vậy nên yếu tố duy nhất quyết định mùi vị là liệu các phân tử có liên kết với thụ thể vị giác hay không. Các chất tạo ngọt tổng hợp kể trên có khả năng liên kết mạnh với các thụ thể vị giác nên chúng ta có cảm giác ngọt, thậm chí ngọt hơn rất nhiều lần đường saccharose (200 – 300 lần). Tuy nhiên, các chất tạo ngọt tổng hợp này khi đi qua cơ thể không bị chuyển hóa do đó không sinh năng lượng (saccharin, sucralose…)  đối với aspartame thì không hoàn đúng, aspartame khi hấp thụ vào cơ thể được chuyển hóa thành metanol, các axit amin phenylalmin và axit aspartic, quá trình chuyển hóa tiếp theo mang lại năng lượng cho cơ thể nhưng rất ít so với saccharose.

Đó chính là cách mà các loại nước ngọt có ga hiện nay trên thị trường khi sử dụng không sinh năng lượng hoặc sinh rất ít.

Chính vì “điều kì diệu” này, những loại nước ngọt có ga ngày càng được ưa chuộng, đặc biệt là đối với những người chú ý đến cân nặng của mình nhưng vẫn muốn uống thỏa thích thức uống khoái khẩu. Nhưng liệu việc sử dụng nước ngọt có gas 0 calo thay cho nước ngọt có ga thông thường có thực sự là tiện cả đôi đường không? Hãy đón chờ những số tiếp theo của chúng mình nhé!!

Nguồn tài liệu tham khảo:
– Robert H. Shmerling (2021), “Zero weight loss from zero calorie drinks? Say it ain’t so”, Harvard Health Publishing.
– William K. Purves (2006), “How can an artificial sweetener contain no calories?”, Scientific American.

Hoàng Minh Chiến – KTTP.04 K63